Etapa 2

Saímos de Vilanova de Lourenzá, de novo en costa pero entre frondosas, pola verea que se dirixe ó camposanto e continúa baixo arborado ata a aldea de Arroxo, co seu firme enlousado. Desde aquí non hai máis remedio que pisar durante 1 qm. o firme da antiga N-634, xusto ata chegar a Carballal, onde vémo-la capela de Nosa Señora de Guadalupe, no arrabalde do Grove. Baixo as cepas dun hórreo, entre hortas e froiteiras tomamos á esquerda unha fermosa corredoira que discorre pola aba do monte Padornelo, pasando a carón do novo cemiterio municipal de Mondoñedo. Desde ela divisamos o Val do Masma, dominado pola serra da Toxiza.

A corredoira, moi bonita, avanza entre valados e baixo carballos e castiñeiros que chegan a formar túneles. Faino polas aldeas de San Pedro da Torre (capela), O Reguengo e San Paio (capela), todas con boas mostras de arquitectura popular, para regresar á antiga N-634 en San Lázaro, onde estivo a malatería e aínda se conservan a súa capela e unha antiga ponte. Ata o casco antigo de Mondoñedo convén avanzar dereito pola av. de Buenos Aires, enrando a carón da igrexa de Santiago; existe tamén a posibilidade de dar un rodeo, tamén sinalizado, pola ponte do Pasatempo e o barrio dos muíños. Tras visita-la catedral e o seu curioso museo, o santuario barroco dos Remedios e a pastelería do rei das Tartas, conversaremos coa estatua do ilustre escritor local Álvaro Cunqueiro e, se cadra, tomaremos folgos no novo albergue de peregrinos, instalado no convento de Alcántara (28 prazas).

De novo en marcha, cómpre proba-las augas da Fonte Vella e dar un paseo polo típico barrio dos Muíños (desvío de 200 m), onde se están a instalar varios artesáns. Á saída da antiga Vila Maior do Val do Brea pódense tomar dous camiños: o da Enfesta, que bordea o monte Pena da Rocha preto do mosteiro de San Martín de Vilaoriente ou dos Picos, que acolleu romeiros no medievo, e vai dereito a Abadín, ou o que ascende o Valiñadares á esquerda da N-634. Este segundo, con partida pola rúa da Regueira, é o que foi sinalizado, pero resulta máis longo có anterior, co gravame de se atopar totalmente asfaltado ata preto de coroa-lo alto da Xesta. Sae da cidade trazando varias curvas por San Queitano (vistas do casco antigo), deixa atrás un mesto souto e ascende en forte pendente polas aldeas de Barbeitas, As Bouzas, Foro e Fraga do Rei (con oratorio da Senhora das Neves) e Maariz. A medida que subimos van desaparecendo os eucaliptos e aumentando o arborado autóctono, así ata o engaiolador lugar onde se atopa a capela con cemiterio de S. Vicente de Trigás, provista dun porche que pode facer as veces dun ocasional refuxio.
Máis adiante cruzamos pola dereita a aldea de Lousada (boa arquitectura popular) para sair, da outra banda da pista que seguíamos con insistencia, a un carreiro que baixa entre arboredo ata o río Valiñadares, que cruza xunto á unha abandonada fábrica de mármore cos seus curiosos fornos. Desde ela se recruece a costa ata o alto da Xesta, con camiño antigo que traza cóbados polos cumios, xa cachos, ata desembocar na parroquial de San Martiño de Galgao, co seu cemiterio, cruceiro e campo da festa.

Desde esta igrexa, por pistas de terra de concentración regresamos á N-634 para cruzala e seguirmos da banda contraria en paralelo a ela, descubrindo por vez primeira a ondulada e gandeira chaira lucense. No baixo quedan unha gasolineira e un taller, pero nos continuamos en liña recta deixando á esquerda unha cruz de pedra e, xa sobre asfalto, ata o núcleo de Gontán, que se desenvolve ó redor do campo da feira e da súa carballeira (capela). Aquí existe unha boa opción para pernoctar, pero tamén se pode subir ata Abadín, onde hai máis pensións e tamén se pode usa-lo polideportivo municipal.